'Schaamte als de angst om niet verbonden te zijn' Brené Brown

Soms duurt het even voordat je begrijpt waar sommige woorden over gaan. Schaamte is voor mij zo'n woord. Heel lang heb ik gedacht dat ik niet iemand ben die zich snel schaamt. Ik durf veel, ben op velerlei gebied niet bang wat iemand van me zal zeggen. Maar dan kom je langzaam maar zeker terecht in processen van rouw en verlies en begin je wat laagjes dieper te zakken. Lees je wat boeken, o.a. die van Brené Brown en Peter Levine. Voel je je bij tijden vreselijk en heb je eigenlijk geen idee hoe nu verder.

Nou, zoiets. Daar ben ik ongeveer. Hoe werkt rouw?? Weet ik veel, geen idee. Het is ook niet iets wat je kunt DOEN. Vorige week was ik bij een bijeenkomst met Manu Keirse en die zegt dat je rouw niet verwerkt, je overleeft het en leert te leven met het verlies. Dat was wel weer geruststellend.
Johannes B Schmidt heeft mij veel geleerd en o.a. in dit verband zijn er een aantal dingen die boven komen drijven: 'Let the body do the work' en 'Don't get in the way'. Ga niet met al je gedachten het lichaamswerk verstoren. En misschien wel het belangrijkste: 'Where is health?', dus richt op de plekken waar je gezond bent, waar het goed gaat. En dat is een hele kluif als je lichaam de bron is van allerlei opgeslagen onrust en angst. Maar tóch. En elke keer weer opnieuw.

Schaamte dus. Ik realiseer me dat ik bij de rouwarbeid (woord van Manu Keirse) niet uitga van mezelf maar dat ik eigenlijk alleen maar, gericht op mijn innercircle, probeer om niet te overdrijven, geen slachtoffersrol te nemen, geen aansteller te worden. En dat manlief en kinderen er vooral maar niet genoeg van krijgen, van mijn verdriet en verlies. Blij en vrolijk moet ik zijn, behulpzaam. Geïnteresseerd, belangstellend en steunend, stimulerend. Enzovoorts. Attent, ik kan er nog van alles bij bedenken.

Totdat mijn lijf ingrijpt. Pijn brengt je in het hier en nu. En zo kom ik terecht op de zin van Brené Brown: schaamte is de angst om niet verbonden te zijn. Tsja, en die begrijp ik heel goed. Ooit was er een overweldigend en beangstigend gevoel, traumatisch zo je wil, het gevoel van 'uit contact zijn met mijn moeder'. Op veel te jonge leeftijd. Het leven is voor mijn moeder niet altijd makkelijk geweest wat voor haar betekende dat ze er niet altijd kon zijn.

Als kind, vooral jong kind, ben je afhankelijk van je moeder, zij houdt je in leven. Het is een kwestie van leven en dood. Vaak heb ik dat in mijn volwassen leven ook zo gevoeld. Ik móet ervoor zorgen dat er contact bewerkstelligd wordt vanuit de volstrekt irreële gedachte dat er anders doden zullen vallen. Jung zou zeggen dat dit mijn schaduw was die aan het roer stond. En therapeuten hebben het dan over de bevroren behoefte die is ontstaan, die behoefte aan contact.

En als ik het dus zo benader dan schaam ik me vaak en veel kapot. Want vooral nu ik me heel kwetsbaar voel, wat nog iets anders is dan me kwetsbaar laten zien, ben ik het allerbangst om uit verbinding te raken. Stel dat ik mijn kwetsbaarheden, grenzeloze vermoeidheid, grenzeloze boosheid, soms verdriet, grote behoefte aan troost, aandacht, luisterende oren, liefde en warmte zou laten zien. Dan wendt iedereen zich van mij af en heb ik afgedaan en raak ik uit verbinding. Wat vervolgens ware doodsangsten veroorzaakt en ook strijdgevoelens van: 'ik ben wel iets waard'. Gevoelens die voor de buitenstaander totaal onbegrijpelijk zijn.

Dus vandaar deze blog. Want zoals in bijgaande quote staat: schaamte tiert welig in het geheim. En op die geheime plek ben ik met mezelf en mijn eigen oordeel over mezelf. Ik hoop dat niet teveel mensen deze blog lezen want ik schaam me kapot. (halfgrapje) Maar ik zet mezelf ook klem door het te bloggen.

 En dat is een andere uitspraak die steeds bij me blijft in de afgelopen tijd: door te oordelen (vooral over jezelf) verlies je jezelf (van/via Jan Bommerez.): If you stay quiet, you stay in a lot of self-judgement (hierboven Brené Brown)