Hoe heb je het leven aangetroffen?

 Opstelling met paarden

Hoe heb je het leven aangetroffen en wat heb je hierdoor laten liggen.?
Onder begeleiding van Petra Veenstra en Esther Witsiers en in het veld met hun paarden kan je met deze twee vragen aan de slag.
Ik heb met hen een dag georganiseerd waarvoor je je nog kunt aanmelden.

Locatie: Langedijke
Kosten: € 160,- incl koffie/thee en lunch
Datum: 10 november 2022
Tijd: Inloop 9.30 uur, start 10.00 uur tot ongeveer 16.00 uur

Stuur me een berichtje als je meer info wilt of mee wil doen. 

Mij mag niks gebeuren: over loyaliteit aan mijn moeder

Hoe heb ik het leven aangetroffen

Mijn grootmoeder had van haar derde kind en hele zware bevalling waarna zij de waarschuwing kreeg om geen risico's te nemen en niet opnieuw zwanger te worden. Ze werd tóch opnieuw zwanger van mijn moeder die in 1935 is geboren. Mijn moeder is hierdoor als het ware gemarineerd in angst, doodsangst. De boodschap die zij zo meekreeg was: 'ik ben gevaar' met als gevolg dat mijn leven doordrenkt is geweest van angst en zoeken naar veiligheid. 

In mijn laatste opstelling met paarden eind augustus, werd mij duidelijk dat vanuit loyaliteit, zorg voor en trouw aan mijn moeder ik als levensmotto aantrof: 'Mij mag niks gebeuren'. Voorheen formuleerde ik mijn overlevingspatroon als volgt: 'ik móet zorgen anders vallen er doden'. Maar door deze laatste opstelling krijgt dit een andere wending. Waar het 'moeten zorgen' voelde als een opduwende motor in mijn rug, buiten mezelf zeg maar, voelt 'mij mag niks gebeuren' als meer ín mijn lijf, geïncarneerd en meer van mezelf. 

De hoge staat van alertheid die mijn leven kenmerkt, lijkt hierdoor plotseling logisch. Ik ben altijd alert geweest op gevaar en risico. En ik heb daar voortdurend op geanticipeerd. Rigoureuze beslissingen die ik in mijn leven heb genomen snap ik nu ineens ook beter. In sommige situaties was het anders gewoon niet te doen. 

En ja, natuurlijk kan mij iets gebeuren. Niet voor niks zegt 'Loesje': Leven is het meervoud van lef. In de kasteelmetafoor van John Welwood wordt het heel mooi uitgelegd. Met een start in het leven dat mij niks mag gebeuren heb ik heel wat deuren al bij voorbaat gesloten. Maar gelukkig geeft bewustwording de mogelijkheid om daarmee aan de slag. Om deuren weer te openen had ik wel één en ander onder ogen te zien en aan te gaan. In feite 'het beest recht in de bek kijken' zoals René Gude zei.

En dat heb ik oa vorig jaar gedaan bij Petra Veenstra en haar paarden. Ik heb bij haar het traject 'Simplify your life' gedaan. Er hangt een overzichtsmindmap van deze sessies op de deur van mijn werkplek om mezelf te helpen het te her-inneren. Dit proces van een dik half jaar voelt werkelijk als een kwantumsprong. Ik zit in mijn next level. met stapstenen als vrouw zijn, een goede voorouder zijn en 'still possible' in een nieuwe marinade van vertrouwen, vriendelijkheid en respect. 

Wat heb ik hierdoor laten liggen

De aanleiding voor bovengenoemde opstelling was een bijzondere. Voor de zomer organiseerde ik een dag samen met Petra en haar collega-opsteller Esther Witsiers van Noordpunt. Mijn verwachting was dat na het versturen van mijn nieuwsbrief deze dag direct vol zou stromen. Dat was niet het geval. Ten eerste denk ik dat het te maken had met het late moment in het seizoen. Maar er was kennelijk ook nog iets te onderzoeken. Wat ik mezelf bovendien realiseerde is dat ik eigenlijk alleen bijeenkomsten organiseer met mensen die ik ken en ik kende Esther nog niet. Dit, samen met feedback vanuit mijn netwerk en overleg met Petra besloten we dat het kennelijk nog iets anders vroeg en maakten we een afspraak voor een opstelling met ons drieën. 

In eerste instantie ging het in de opstelling over het effect wat mijn vaders drift op mij heeft gehad. Om dit te kunnen weerstaan heb ik op hele vroege leeftijd een deel van mezelf afgeschermd. Ik zag dit deel ook letterlijk niet en dit deel, gerepresenteerd door Esther, wilde mij ook helemaal niet zien. Uiteindelijk ging ze, dat jonge deel, er zelfs zover mogelijk vandoor. Je zou kunnen zeggen dat ik 'mijn zelf' of in ieder geval een deel ervan heb laten liggen. Dat was de prijs die ik moest betalen voor de situatie die ik heb aangetroffen, hoe ik het leven heb aangetroffen. Op een bepaalde manier heel herkenbaar ook want als mij gevraagd werd: wat wil jij, jijzelf? dan viel ik stil, kon het niet bedenken. 

Ik realiseer me meteen ook dat dit soort opstellingen aansluiten bij de discussie rondom de zomergast Bessel van der Kolk. Schrijver van het boek The body keeps the score. Hij zegt, en langzamerhand steeds meer mensen met hem, dat trauma opgeslagen wordt in het lichaam. Dat je dat dus ook niet via praten en cognitie op kunt lossen. En als het gaat over hele jonge delen van jouzelf dan is er überhaupt geen herinnering, behalve de lichamelijke. En dat is wat ik heb ervaren als ik in het veld ben met de paarden, die lichamelijke reactie, de resonantie met dat zich voordoet. In die zin heb ik dus te vertrouwen op mijn eigen lichaam. Want resoneert je lijf niet dan is datgene wat zich voordoet of wat aangedragen wordt, niet of nog niet voor jou.  Er is dus niemand die je iets 'aanpraat' (Volkskrant) maar je wordt gefaciliteerd bij heling en je lichaam is je kompas. Voor mij werkt het dus zo dat ik in het veld met de paarden me veilig genoeg voel om dat lijf te voelen.

Omdat dit zo'n indruk op mij heeft gemaakt en mij zo heeft gefaciliteerd in mijn heling en omdat ik het  meer mensen gun om hiermee in aanraking te komen, organiseer ik samen met Petra en Esther een workshop paardencoaching waarin je individuele aandacht krijgt. Waarvan mogen de paarden je in bovengenoemde structuur liefdevol bewust maken?  

Thema van deze bijeenkomst
1 Hoe heb ik het leven aangetroffen
2 Wat heb ik hierdoor laten liggen.

Locatie: Langedijke
Kosten: € 160,- incl koffie/thee en lunch
Datum: 10 november 2022
Tijd: Inloop 9.30 uur, start 10.00 uur tot ongeveer 16.00 uur
Workshopleiders: Petra Veenstra en Esther Witsiers

Aanmelden gaat door mij een berichtje te sturen en er is een maximum van twaalf deelnemers.  

Onze innerlijke wereld als een kasteel

Onze innerlijke wereld als een kasteel
Uit: Love and awakening, John Welwood

The bench van Gaudi in Parc Guell Barcelona

Stel je voor dat je een heel groot kasteel bent met lange gangen en duizenden kamers. Iedere kamer in het kasteel is perfect en bezit een speciaal geschenk. Iedere kamer vertegenwoordigt een bepaald aspect van jezelf en vormt een geïntegreerde deel van het complete, perfecte kasteel.

Als kind onderzocht je iedere centimeter van je kasteel zonder schaamte of oordeel. Zonder angst doorzocht je iedere kamer om er juwelen te ontdekken en het mysterie ervan te doorgronden. Met liefde betrad je iedere kamer, of het nu een toilet, een slaapkamer, een badkamer of een kelder was. Iedere kamer was uniek. Je kasteel was vol van licht, liefde en verwondering.

Op een dag kwam er echter iemand naar jouw kasteel en vertelde je dat als je een perfect kasteel wilde hebben, je deze kamer beter kon afsluiten. Omdat je liefde zocht en geaccepteerd wilde worden, sloot je snel de kamer af. De tijd verstreek en er kwamen steeds meer mensen naar je kasteel. Zij gaven allemaal hun mening over de diverse kamers, welke zij wel leuk vonden en welke niet. En langzaam maar zeker sloot je de ene na de andere deur af. Je prachtige kamers werden afgesloten, het licht viel er niet langer naar binnen en zij verdwenen in het donker.

Vanaf die tijd sloot je steeds meer deuren om verschillende redenen. Je sloot deuren af omdat je bang was of omdat je dacht dat de kamers te overdadig waren. Je sloot de deur naar de kamers die te conservatief waren. En je sloot deuren af omdat een van je kamers in andere kastelen niet voorkwam. Je opvoeders, vrienden en leraren vertelde je dat je niet langer in bepaalde kamers mocht verblijven, dus deed je weer een deur dicht. Iedere deur die toegang gaf tot iets dat niet aan de maatstaven van de maatschappij of aan je eigen ideaal voldeed, ging dicht.

De dagen waarin je kasteel eindeloos scheen en je toekomst opwindend en helder, waren voorbij. Je hield niet langer van iedere kamer met dezelfde liefde en bewondering. Kamers waar je eens trots op was, wilde je nu liever laten verdwijnen. Je probeerde manieren te verzinnen om deze kamers kwijt te raken, maar ze maakten deel uit van je kasteel. Nu je de deur gesloten had naar verschillende kamers die je niet leuk vond, verstreek de tijd en op een dag vergat je gewoon dat die kamers er waren.

In het begin realiseerde je je niet wat je aan het doen was. Het werd langzamerhand een gewoonte. Omdat iedereen je verschillende boodschappen gaf over hoe een prachtig kasteel eruit zou moeten zien, werd het makkelijker naar hen te luisteren dan te vertrouwen op je eigen innerlijke stem: de stem die het complete kasteel liefhad. Door die kamers af te sluiten, begon je je veilig te voelen. Al snel merkte je dat je nog slechts een paar kleine kamertjes bewoonde. Je had geleerd hoe je het leven kon wegsluiten, en je voelde je daarbij op je gemak. Velen van ons hadden zoveel kamers afgesloten dat ze zelfs vergeten waren dat ze ooit een kasteel waren geweest. Ze namen gewoon aan dat ze slechts een klein huisje waren met twee kamers en achterstallig onderhoud.

Stel je nu eens voor dat je kasteel de plek is waar je alles van jezelf laat wonen, zowel het goede als het slechte en dat ieder aspect dat op deze planeet bestaat in jou woont. Een van je kamers is liefde, een is moed, een is elegantie en een andere is creativiteit. Weer anderen zijn vrouwelijkheid, eerlijkheid, integriteit, gezondheid, assertiviteit, kracht, verlegenheid, hebzucht, luiheid, arrogantie en boosheid.  Allemaal kamers in jouw kasteel. Iedere kamer is een essentieel onderdeel van het geheel en iedere kamer heeft een tegenpool ergens in jouw kasteel. Gelukkig zijn we alleen tevreden en vrij wanneer we dat verwezenlijken waartoe wij in staat zijn. Het feit dat we niet tevreden zijn met onszelf zet ons ertoe aan de verloren kamers van ons kasteel te zoeken. Wij kunnen onze uniciteit alleen vinden wanneer wij alle deuren van de kamers in ons kasteel openen.

Biofeedback bij coaching en therapie

"Haal het verleden gerust naar boven maar alleen als je erop gaat voortbouwen"

Doménico Estrada

Je zou kunnen zeggen dat ik bijna twintig jaar geleden mijn bewustwordingsproces ter hand heb genomen door jaartrainingen NLP, Systemisch werk en Traumawerk te gaan volgen. Er waren veel kippen en eieren en wat eerst kwam en daarna valt niet te zeggen. Maar ontslag nam ik, er kwam wel enige druk op ons huwelijk te staan, mijn lijf reageerde met allerlei lek en gebrek en ik heb een dik jaar met angstaanvallen gedeald. De overgang met haar onnavolgbare hormoonswitch deed ook een duit in het zakje van mijn transformatie. 

Vanaf het moment van mijn ontslag ging ik ontmoetingen organiseren, moedige ontmoetingen. Een vrouwennetwerk, een symposium in de Blokhuispoort, Open Coffee, kleine netwerkjes met koffie of eten en allerlei bijeenkomsten met mensen die iets te vertellen hebben over bewustwording. Ik ontdekte dat ik daar heel blij van werd en hoop ontleen aan het feit dat er heel veel mensen bezig zijn op dit pad. Zo heb ik onder andere Jan Bommerez, Riet Fiddelaers,Lisette Thooft, Sander de Hosson, Joh. B. Schmidt, Anna Verwaal en Wibe Veenbaas uitgenodigd voor één- of meerdaagse workshops. Met name van Jan Bommerez en Johannes Schmidt heb ik geleerd over het autonome zenuwstelsel en hartslagvariabiliteit en wat triggers voor impact hierop kunnen hebben. 

Langzamerhand ben ik ervan doordrongen geraakt dat op het moment dat je in de problemen komt, je uitgedaagd wordt. Wie ben je als mens als het moeilijk wordt. Wie wil je eigenlijk zijn. En ben je je überhaupt bewust van jezelf. Of word je gestuurd door je schaduw (zoals Jung zegt) en door je overlevingsmechanismen. Dit aangaan en onderzoeken zie ik als bewustwording, awareness.
Want op het moment dat je getriggerd wordt op onbewuste stukken kan je emotionele brein er met je vandoor gaan. Peter Levine heeft het over 'echtheidsdwaling' waarmee hij bedoelt dat je emotionele heftigheid gelijk stelt aan de waarheid. 'Je emotionele brein slaat aan als je impliciete geheugen wordt getriggerd'. En in feite ben je dan verder van huis.  

Bewustwording dus.
In de training bij Johannes leerde ik dat trauma in het zenuwstelsel zit en niet in de gebeurtenis. Een gebeurtenis of een reeks gebeurtenissen kan dus een impact hebben op dat zenuwstelsel. En hoe jonger je bent hoe lastiger het wordt want zolang je je cognitieve geheugen nog niet hebt ontwikkeld worden de pijnlijke ervaringen opgeslagen in je lichaams- of ook wel celgeheugen. Gabor Maté gaat zover door te zeggen dat 'anything that's "wrong" with you began as a survivalmechanism in childhood'. 
En in navolging van Jung denk ik dat de uitdaging erin zit om licht te brengen op de plekken waar  die 'onbewuste' beschadigingen zijn opgeslagen. 

Stress of trauma

Er wordt momenteel veel gepraat over deze twee termen waarbij het denk ik niet voor iedereen even duidelijk is wat nu het verschil is. Je zou volgens Johannes uit kunnen gaan van drie interactieve systemen: biologie, psychologie en communicatie. Daarnaast heb je volgens Levine een analytisch, expliciet, bewust geheugen en een somatisch, onbewust geheugen. 

In geval van stress kijk je naar psychologie, communicatie en het bewuste geheugen. 

Bij trauma gebruik je de psychologie en communicatie om de biologie te beïnvloeden. En Levine schrijft daarover dat je geheugen beïnvloed door over het verleden na te denken, herinneringen worden wellicht minder nauwkeurig maar beslist relevanter voor het heden en de toekomst. (pag 196 uit 'Trauma en geheugen'). 

And here comes de technologie.

Mijn stoere oudste dochter, Anna Dora Winius, heeft middenin de pandemie ontslag genomen uit haar 'gouden kooi' en heeft werk gevonden wat precies bij haar past en waar ze met plezier naar toe gaat. Voorwaar een prestatie op zich. Waarom vertel ik dat? Natuurlijk omdat ik hartstikke trots op haar ben. Maar er is nog iets anders. Het bedrijf waar ze nu werkt heet Jamzone: "In onze wereld worden je hersenen geactiveerd, gekneed en getraind doordat we de grenzeloze mogelijkheden van moderne psychologie, biologie en technologie combineren" staat er als eerste zin op hun website. Zij benaderen stress als noodzakelijk en onvermijdelijk onderdeel van je leven en leggen uit dat de mindset ten opzichte van stress heel veel uitmaakt. Om je hierbij te helpen is het handig om je stresslevel te meten wat kan via een sensor en de Brainjam-app waarmee je je hartritmevariabiliteit (HRV) en je hartslag meet. En middels virtual reality, Stressjam, kan je je mindset trainen. Ze zeggen dat je je gedachten over stress kunt veranderen om zo de lichamelijke reactie te beïnvloeden ten positieve. En dit maakte mij zo nieuwsgierig dat ik mee wilde doen en de sensor en app aan heb aangeschaft. Hieronder een idee hoe dat eruit ziet.

een voorbeeld van mijn metingen

HRV is de variatie in tijd, in milliseconden, tussen je hartslagen. Een lage HRV wijst op meer stress of zoals Jamzone het noemt 'focus' en een hoge HRV wijst op meer ontspanning. En middels het meten van zie je ook de balans tussen je parasympathische en je sympathische zenuwstelsel, twee belangrijke onderdelen van je autonome zenuwstelsel. Hier kan je nog wat meer uitleg vinden.

Misschien overbodig te zeggen maar je bent het meest gebaat bij balans tussen die twee. 

Waar mijn enthousiasme over Brainjam en het meten van de HRV nu vandaan komt is dat dat ook weer een bijdrage levert aan bewustwording. Door jezelf te meten krijg je beter in de gaten waar je 'zit' in dit hele spectrum. En waar je werkelijk van ontspant maar ook wat voor jou gezonde inspanning cq stress is. Want we denken allemaal te weten hoe dat zit maar je komt door deze metingen soms voor verrassingen te staan. 

Voor mij is een ontdekking dat als ik een heftige prikkel krijg en in de fight/flight-modus kom (mijn emotionele brein), ik eigenlijk ontspan en overzicht heb. Goed geregeld natuurlijk maar zelf dacht ik dat dan mijn prefrontale cortex aan het roer stond  (mijn rationele brein) zat. Terwijl die impact nog wel een soort van verwerking nodig heeft, dat het lijf nog na moet trillen. 

Al met al is het denk ik een heel waardevol hulpmiddel om cliënten aan te raden die bij je in coaching of therapie zitten, om de cliënt zo zelf meer inzicht en regie te geven. Maar daarnaast ook voor jezelf als coach of therapeut om bv tijdens een ontmoeting met een cliënt te kijken wat er nu eigenlijk in je lijf gebeurt. 

De uitnodiging

En zo kom ik langzaam maar zeker toch tot mijn punt van deze blog. 

Tijdens een familyfriday bij Jamzone heb ik twee demo's gedaan, beide met een VR-bril. 

De ene demo was van een spel waarin je leert om de sympaticus en de parasympaticus te beïnvloeden. En in de andere demo leerde je ervaren wat het emotionele brein kan veroorzaken en hoe makkelijk en snel je rationele brein 'on hold' wordt gezet.

Ik realiseerde me, opnieuw, hoe belangrijk het is om inzicht te hebben in de effecten van je schaduw, je onbewuste, je cellulaire geheugen, geef het een naam. We krijgen met ons allen steeds beter in de gaten dat het in je lijf, in lichaamswerk te halen valt. En Brainjam en Stressjam helpen daar een handje bij.

Dus heb ik met Jamzone een bijeenkomst georganiseerd waarin we eerst meer uitleg krijgen over hoe het werkt en wat zij aanbieden. En vervolgens mogen we het allemaal via die twee demo's ervaren.

Locatie: Jamzone, Leeuwarden 
Datum: dinsdag 27 september    

Tijdstip: 18.00 u - 21.30 uur

Kosten: 60 euro incl soep en een broodje en koffie/thee

Aanmelden kan door mij een mailtje te sturen. Er kunnen max 12 mensen meedoen dus reageer snel als je zeker wil zijn van deelname.

                                 

Hoop van Vaclav Havel

Trienke Minzinga Zijlstra Veenstra

HOOP

Diep in onszelf dragen wij de hoop.
Is ze niet daar, dan is ze nergens.
Hoop is een bewustzijn
en staat of valt niet met wat er in de wereld gebeurt.
Hoop is voorspellen noch vooruitzien.
Hoop zit ons in de ziel, in het hart gegrift,
ligt voor anker voorbij de horizon.
Hopen, in deze diepe en krachtige betekenis
is anders dan blij zijn om wat goed gaat
of je graag inzetten voor wat zeker succes heeft.
Hoop is de kunst om ergens aan te werken omdat het goed is,
niet alleen omdat het kans van slagen heeft.
Hoop is niet optimisme,
niet de overtuiging dat iets goed zal aflopen.
Hopen is zeker weten dat iets zinvol is,
ongeacht de afloop.

Vaclav Havel
(1936-2011)

Tweedaagse 'persoonlijk proceswerk' met Wibe Veenbaas

 Het leven vraagt van ons dat we elke keer (dag, uur, minuut) weer opnieuw beginnen. En de ontmoeting aangaan met datgene wat zich voordoet, op ons pad komt. David Whyte noemt dit: holding a conversation. Lastig om te vertalen want 'een gesprek voeren' dekt de lading niet naar mijn gevoel. Het woord holding impliceert meer.

Om werkelijk in gesprek te gaan, elke keer opnieuw, vraagt van ons dat we een relatie met de stilte hebben, de stilte in onszelf. Voor mij een speurtocht en reden om workshops te organiseren.
Zo komt Wibe Veenbaas weer voor een tweedaagse. Elke keer weer een inspirerende en ontroerende belevenis. Wat voel ik me leerling van Wibe, van het leven. En wat heb ik zin in de tweedaagse, die ik eerder ook wel omschreef als inblazing van levensadem; inspirare. Zo universeel hoe wezenlijk de invloed van je afkomst doorwerkt in je verdere leven. En hoe fijn dat er dan een leermeester, een gids is die je de weg wijst.

Het geluid van een vliegende zwaan wordt
in sommige culturen wel een inblazing
van heilige levensadem genoemd.

Hij noemt zichzelf een ambachtsman. Want het geven van handen en voeten aan je ontwikkeling is een ambacht. Ik vind het indrukwekkend hoe trefzeker hij te werk gaat, vanuit rust, zorgvuldig, vol respect en heel begaafd in zijn taalgebruik. En onontbeerlijk: met humor en relativering.

Taal die hij me gaf ter voorbereiding van deze workshop:

• De betekenis van de ontmoeting voor leren
• Het hart als werkruimte
• De diepe betekenis van leren in het leven
• Het veld van leraar en leerling
• De tekens verstaan
• Dienaar zijn op de eerste plaats
• Keer op keer terugkeren

In de manier van werken van Wibe zijn plek en ordening vaak richtsnoer en zijn verlies en rouw terugkerende thema’s; rouw als achterkant van liefde. En geen wonder zonder wond heb ik hem horen zeggen want immers: de plek van verwondering is de plek van bevruchting. Door rouw wordt de stem van jouw bestemming, het wonder van jouw trilling zichtbaar, zegt hij. Ik schreef er een blog over 'Wat verlies en poëzie met elkaar te maken hebben'.  

Wibe liet ons in eerdere bijeenkomsten ook dichten, over 'de dingen die niet overgaan'. En hij stelt steeds opnieuw de vraag: kan je de tekens verstaan, kan je zien wat er oplicht? Vragen die je jezelf elke dag opnieuw zou kunnen stellen. Prachtige vragen waar een troostende werking vanuit gaat.

Wibe Veenbaas (1949) is een van de grondleggers van Phoenix Opleidingen. Jarenlang gaf hij koers aan de organisatie. In de loop der jaren ontwikkelde Wibe een eigen gedachtegoed; het vormt tot op de dag van vandaag de grondslag voor de vele opleidingen en workshops die Phoenix rijk is. Hij is auteur van vele publicaties zoals 'Vonken van Verlangen', 'De Maskermaker', 'Op verhaal komen' en zijn nieuwste boek 'De tekens verstaan'.

Wibe werkt met metaforen, met kleine opstellingen, opdrachten en met vragen over het thema van de deelnemers zelf vanuit het principe dat we de ander alleen kunnen dienen als we onszelf als instrument gebruiken.

Datum: op aanvraag
Locatie: Loft Boksum
Programma van 10.00 - 17.00 uur, inloop vanaf 9.30 uur
Kosten: € 395,- (incl lunch en koffie/thee)
Aanmelden: jeltinezijlstra@gmail.com

Still possible: mijn motto voor de rest van mijn leven vermoedelijk ;)

Verlies en moederschap waren in de afgelopen jaren thema's die me behoorlijk bezig hebben gehouden. Ik had een moeder, ik ben een moeder en ik had een baar'moeder'. 

Wat heeft het mij gebracht dat ik deze moeder had, deze grootmoeder ook; wat heb ik dankzij hen mogen ontmoeten. En wat deed het met me dat mijn moeder kwam te overlijden.

En eigenlijk kan je ditzelfde zeggen over mijn kinderen. Wat heeft het mij gebracht dat ik deze kinderen kreeg; wat heb ik dankzij hen mogen ontmoeten. En wat heeft het met me gedaan dat ze ook weer vertrokken om hun eigen leven te gaan leiden.

Als ik er een mooi verhaal van zou willen maken dan zou je kunnen zeggen dat dit verhaal allemaal begon met het verlies van mijn baarmoeder. Er was eens... 

Gestorven moederschap

Het moederschap sterft in mij

Uitgevlogen

Mooie mensen

niet voldaan aan mijn immense verwachtingen

Anders geworden, wordend

onbekend, onbegrijpelijk

Zwaar werk om te blijven herkennen

Maar vergeefse moeite

die weg loopt dood

Boosheid en ergernis

Elders zo toegankelijk

wordt ook hier een begaanbaar pad

Vertrouwen

Er is geen andere keus

Jeltine Minzinga Zijlstra

18 juni 2020

En natuurlijk blijf ik moeder en natuurlijk hou ik ontzettend veel van mijn kinderen. 'Mijn' kinderen zeg ik maar Kahlil Gibran dichtte daarover: je kinderen zijn je kinderen niet. En zo is het, zo voelt het nu voor me. Ze zijn bij me maar behoren me niet toe. 

Maar wat ik een beetje was vergeten; of misschien wel heel erg was vergeten, was dat ik 'zelf' ook iemand ben. Uiteraard in samenhang met vorige en komende generaties. Maar leven vanuit mezelf, als onderdeel van de lijn van generaties, dat ben ik aan het ontdekken. 

De coaching van de paarden van Petra Veenstra heeft me in die zin veel handvatten gegeven. Nog midden in de emoties dichtte ik in de zomer bovenstaande erover. En wat in mij is gestorven is het idee over hoe ik moeder moest zijn en waarom ik het als een doodlopend pad ervoer is dat dat idee is ontstaan vanuit mijn overlevingspatroon. Dat laatste is waar ik me nu van vrijmaak waardoor er ruimte komt voor werkelijke verbinding en werkelijke vrijheid in het aangaan van liefde en relaties. 

Mijn schoonzoon, zanger en songwriter, bracht in december een prachtig nummer uit: 'Mountains' met de tekst 'I would do anything for love'. En zolang we dat met zijn allen kunnen blijven voelen dan kan er niks gebeuren. 

En als ik dan ga denken over die plek in de generatielijn dan vind ik onderstaande een prachtig handvat van waar ik naar toe wil: het lange termijndenken. Waar ben ik mijn voorouders dankbaar voor en waar zal mijn nageslacht mij weer dankbaar voor zijn. Hoe kan ik leven op zo'n manier dat er voor hen iets is om dankbaar voor te zijn.

Uit 'De goede voorouder' van Roman Krnzaric

Waar het ook toe geleid heeft is dat ik begin dit jaar een heldere ingeving kreeg dat ik vanaf nu niet meer ga leven vanuit mijn moederschap maar vanuit mijn vrouwzijn. Tsja, zul je denken: 'ligt voor de hand'. Maar goed, het voelt voor mij als een wezenlijke shift. 

En mijn vrouwzijn als goede voorouder en verbonden met de gedachte 'still possible'. 

Met vragen als: Wat is er mogelijk, wat is er nóg mogelijk. Tweederde van mijn leven zit erop, ik maak geen deel meer uit van de hardwerkende maatschappij, wat valt er voor mij nog 'te doen'. 

En ook: wat is er nóg mogelijk in deze gekke tijd van virussen en tegenstellingen. 

Waar ik ook achter ben gekomen is dat ik terug mag komen in de wereld van macht en belangen; gemakshalve zie ik dat even als een mannenwereld. Na mijn ongewenste vertrek uit mijn functie bij de Woningstichting (18 jaar geleden) wist ik één ding zeker: ik ga nooit meer werken in een organisatie vanuit een diepgeworteld wantrouwen waar het gaat om macht en belangen. Een wereld waar ik wist dat ik daar het onderspit zou delven, strijdend en verbitterd weliswaar. Gelukkig heb ik mezelf dat inderdaad bespaard. Het was voor mij té moeilijk om mezelf daarin staande te houden. 

Wat ik afgelopen jaar aangereikt kreeg is dat ik ben ontwikkeld en dat ik met een veel neutralere blik kan kijken naar mannen, macht en onderdrukking. (ik begin maar niet over de #metoo bij #tvoh waarvan ik denk dat dit niet uniek is maar exemplarisch). En dat het tijd wordt dat ik deze wereld weer inga met hetgeen ik heb te bieden en vanuit de context van mijn vrouwzijn. Met woorden als vergeving, vriendelijkheid en respect. 

Ook een ontdekking die ik in het najaar 2021 deed bij de paarden, is dat er in mijn celgeheugen een herinnering ligt opgeslagen aan een (doods-)veroordeling vanwege de macht van het woord. (Susan Smit schreef een mooi artikel over een groep vrouwen uit de geschiedenis) 

Deze herinnering was er mede debet aan dat ik mezelf steeds meer ben in gaan perken waar het gaat om me uitspreken vanuit mijn eigen wijsheid. Ik heb in de afgelopen twintig jaar gezocht, én zeker gevonden, naar mensen die woorden gaven aan de gevoelens die er in en door mij heen, leefden. En ik ben hartstikke dankbaar en geïnspireerd voor al die mensen die ik in die zoektocht tegenkwam.  

Maar Petra reikte mij een frisse blik op de uitspraak 'de wijsheid in pacht hebben'. Iedereen heeft de wijsheid in pacht: wát een heerlijke, helpende gedachte is dát zeg!! Ik heb de wijsheid ook maar in pacht. En dat mag.

Je snapt wel (als je er nog bent, tot hier nog leest): het pad wat voor me ligt is op een bepaalde manier heel helder (being) en op een andere manier volstrekt een vraagteken (doing). 

Maar mijn voornemen voor het derde deel van mijn leven wat voor me ligt is dat ik 'de man' vergeef, de wereld weer intrek en de macht van het woord ga gebruiken met de wijsheid in pacht; voor het welbevinden van de generaties na mij. Uitgaande van het lange termijndenken van Krnzaric. En dat ik me niet af hoef te vragen wat ik van het leven wil maar dat ik mezelf openstel voor datgene wat het leven van mij wil; wat zich via mij wil manifesteren.